Op zondag 13 april vindt in heel Vlaanderen en Brussel de Erfgoeddag plaats. Zowel musea, archieven, bewaarbibliotheken en erfgoedcellen doen mee, maar ook volkscultuurorganisaties, scholen, bibliotheken, jeugdhuizen, godshuizen, muziekscholen en stedelijke diensten maken samen dit evenement. 'Klassieke' tentoonstellingen staan zij aan zij met spelopdrachten, wandelingen, wedstrijden, rondritten, workshops, concerten en filmvoorstellingen toe. Voor deze editie blikt Erfgoeddag in de toekomst.
In Aalst kan je ondermeer terecht in het Stedelijk Museum, het stadsarchief en het documentatiecentrum en archief voor Daensisme en hedendaagsche geschiedenis van de Denderstreek. Meer informatie op www.erfgoeddag.be
donderdag 27 maart 2008
vrijdag 21 maart 2008
‘F*ck holebi’s en hetero’s – Ik ben tolero’
Op initiatief van Vlaams minister van Gelijke Kansen Kathleen Van Brempt start vandaag een brede jongerencampagne voor meer tolerantie ten opzichte van holebi’s. Met de slogan ‘F*ck holebi’s en hetero’s – Ik ben tolero’ roept de campagne op om niet langer in vakjes te denken. Onderzoek heeft immers aangetoond dat 43,5% van de Vlaamse jongens een negatieve houding heeft ten opzichte van holebi’s, tegenover 23,5% van de meisjes. Het campagnebeeld toont tieners met de slogan op hun t-shirt. Jongeren zullen de t-shirts kunnen kopen en zo mee de boodschap ‘ik ben verdraagzaam tegenover holebi’s’ uitdragen. De opbrengst van de verkoop is integraal voor WISH, Werkgroep Internationale Solidariteit met Holebi’s. WISH is een vrijwilligersorganisatie die zich inzet voor holebi's die wereldwijd worden gediscrimineerd, vervolgd, opgesloten en gefolterd op grond van hun seksuele geaardheid.
Aandacht voor homoseksualiteit in asielbeleid
Mehdi Kazemi, een jonge Iraanse homo ging in 2004 in het Verenigd Koninkrijk studeren. Daar kreeg hij te horen dat zijn vriend in Iran geëxecuteerd werd. Nu wil hij politiek asiel omdat hem hetzelfde lot wacht. Zowel in het VK als in Nederland ving hij bot met zijn aanvraag tot asiel. Homoseksualiteit zou door de autoriteiten van Europese landen al reden moeten erkend worden om politiek asiel aan te vragen.
Steeds vaker krijgt de holebifederatie vragen van buitenlandse holebi’s die in ons land asiel willen aanvragen. Soms staan ze plots voor onze deur en willen ze dringende hulp. De holebifederatie werkt samen met de Werkgroep Internationale Solidariteit met Holebi’s (WISH) die op dat vlak veel expertise in huis heeft. Zij werken op hun beurt samen met juristen die van asiel hun specialiteit hebben gemaakt.
WISH gaat samen met een deskundige na of de persoon die zich aanmeldt, wel degelijk homo is. In een aantal gesprekken wordt het verhaal van de asielvrager getoetst. Het ‘certificaat’ dat overhandigd wordt als de deskundige beslist dat de homoseksualiteit van de betrokkene waarachtig is, werd in het verleden al succesvol gebruikt in asieldossiers.
Momenteel zijn de regels over politiek asiel omwille van vervolging voor de geaardheid, ofwel onbestaande ofwel onduidelijk. Daar moet verandering in komen.
Steeds vaker krijgt de holebifederatie vragen van buitenlandse holebi’s die in ons land asiel willen aanvragen. Soms staan ze plots voor onze deur en willen ze dringende hulp. De holebifederatie werkt samen met de Werkgroep Internationale Solidariteit met Holebi’s (WISH) die op dat vlak veel expertise in huis heeft. Zij werken op hun beurt samen met juristen die van asiel hun specialiteit hebben gemaakt.
WISH gaat samen met een deskundige na of de persoon die zich aanmeldt, wel degelijk homo is. In een aantal gesprekken wordt het verhaal van de asielvrager getoetst. Het ‘certificaat’ dat overhandigd wordt als de deskundige beslist dat de homoseksualiteit van de betrokkene waarachtig is, werd in het verleden al succesvol gebruikt in asieldossiers.
Momenteel zijn de regels over politiek asiel omwille van vervolging voor de geaardheid, ofwel onbestaande ofwel onduidelijk. Daar moet verandering in komen.
dinsdag 18 maart 2008
Rijbewijs op school een schot in de roos
Het project Rijbewijs op School laat de leerlingen van de derde graad van het secundair onderwijs gratis hun theoretische rijbewijs halen. Zowel de lessen als het examen vinden plaats op de school. Het proefproject kende een groot succes en daarom breidt Vlaams minister van Mobiliteit Kathleen Van Brempt het project uit naar alle leerlingen van secundaire scholen. Dat betekent dat volgend jaar 75.000 leerlingen gratis hun theoretisch rijbewijs op school kunnen halen. Vlaams minister van Mobiliteit Kathleen Van Brempt reserveert hiervoor vier miljoen euro.Van Brempt spoort de scholen aan om extra inspanningen te doen voor verkeerseducatie. “Scholen die hun leerlingen extra motiveren en binnen de bestaande lessen verkeersreglementering en -veiligheid opnemen, behalen betere resultaten. Ik roep daarom alle scholen op om werk te blijven maken van verkeerseducatie. Een rijbewijs is immers nog altijd erg bepalend voor de latere participatie aan de samenleving, in de eerste plaats voor de jobkansen van onze jongeren”, betoogt Van Brempt.
Door het proefproject Rijbewijs op School krijgen dit schooljaar 2.000 leerlingen van 25 scholen uit de derde graad een lessenpakket van acht uur verkeerseducatie. Uit de eerste resultaten blijkt dat vandaag 52 procent van de leerlingen die hun examen hebben afgelegd, geslaagd zijn. Bij de rijscholen slaagde in 2007 48 procent van de kandidaten. De proeffase van Rijbewijs op School loopt nog tot eind april.
dinsdag 11 maart 2008
De vrijmaking van de energiemarkt
Wat vooraf ging
De Europese Unie besliste jaren geleden dat de energiemarkten in de deelstaten moesten worden vrijgemaakt. In Vlaanderen gebeurde dat op 1 juli 2003. Wallonië volgde vier jaar later, op 1 juli 2007. Sindsdien kan de consument vrij zijn energieleverancier kiezen.
Voordien kon men slechts terecht bij één leverancier. Voor de meeste Belgen was dat Electrabel. In bepaalde delen van Vlaanderen, zoals Limburg en delen van Antwerpen en West-Vlaanderen, waren dat de intercommunales. Een intercommunale is een samenwerking tussen verschillende gemeenten om de inwoners nutsvoorzieningen zoals water, gas, elektriciteit en kabeltelevisie aan te bieden .
Waarom liberaliseren?
Het doel van de liberalisering was eenvoudig: men geloofde dat als de consument zijn leverancier vrij kon kiezen, de concurrentie tussen de energiebedrijven zou zorgen voor een daling van de prijzen, een verbetering van de service en het aanbieden van meer consumentgerichte producten en diensten.
Spelers op de energiemarkt
· Energieleveranciers: verkopen energie aan de eindgebruiker, verzorgen een algemene dienstverlening en versturen de energiefacturen naar de klanten.
· Distributienetbeheerders: onderhouden en controleren de distributienetten die aardgas en elektriciteit tot bij de klant brengen. Sinds de vrijmaking van de energiemarkt vervullen de intercommunales de taak van distributienetbeheerder. Naast hun beheerstaken hebben ze een aantal openbare dienstverplichtingen zoals het leveren van een minimale energiehoeveelheid, het plaatsen van budgetmeters, het bevorderen van rationeel energieverbruik en het plaatsen en onderhouden van openbare verlichting.
· Transportnetbeheerders: zorgen voor het transport van aardgas en elektriciteit naar de distributienetwerken. Het transport van aardgas is in handen van Fluxis, het transport van elektriciteit gebeurt door Elias.
· Regulatoren: controleren of alle afspraken worden nageleefd. Het gaat om officiële instanties, hun bevoegdheden worden geregeld door de wetgevende macht. Op federaal niveau is de CREG bevoegd, op Vlaams niveau is er de VREG.
De vrijmaking van de energiemarkt geldt enkel voor de leveranciers. Aangezien België een wijdvertakt transport- en distributienet heeft zou het onzinnig en duur zijn daarnaast nog concurrerende netten aan te leggen. Om te voorkomen dat distributienetbeheerders dit natuurlijke monopolie misbruiken mogen ze niet optreden als leverancier op de energiemarkt.
Gevolgen voor de gemeenten
De gemeenten in Vlaanderen zijn verenigd in intercommunales. Deze intercommunales haalden in heel Vlaanderen aanzienlijke inkomsten door het rechtstreeks of onrechtstreeks, via een belangrijk aandeel in Electrabel aanbieden, van nutsvoorzieningen.
De gemeenten hebben door de vrijmaking van de energiemarkt hun energie-inkomsten drastisch zien dalen. Daarenboven kunnen de gemeenten en de OCMW's niet meer genieten van de voorkeurtarieven die ze zichzelf voordien konden toekennen.
De CREG schat de verliezen voor de Vlaamse gemeenten op ca. 350 miljoen euro op jaarbasis. Er werd een energieheffing ingevoerd – de Eliaheffing – om dat verlies deels te compenseren. Deze omstreden taks werd eind 2007 weer geschrapt, maar ze wordt tot op heden nog steeds (onterecht) gefactureerd door de leveranciers.
Factoren die de energiefactuur bepalen
Het totaalbedrag op de factuur van de eindverbruiker wordt bepaald door een aantal factoren:
· Energieproductie: de leveranciers produceren zelf energie, of kopen energie bij een producent. De kosten hiervan worden doorgerekend aan de klant.
· Verbruik door de klant: de consument betaalt een bepaalde prijs per kilowattuur (kWh) energie die hij verbruikt.
· Transport: de transportnetbeheerders voor elektriciteit en aardgas krijgen een vaste vergoeding voor hun diensten. Die bedragen worden vastgelegd door de CREG.
· Distributie: hetzelfde geldt voor de distributienetbeheerders. Ook die vergoedingen worden bepaald door de CREG.
· Overheid: ook de overheden pikken hun graantje mee via allerlei heffingen en belastingen. Opvallend is dat de verbruiker ook een bijdrage betaalt voor de ontmanteling van de kerncentrales.
Hoezo, concurrentie?
Tot zover de theorie. In de praktijk zijn de energieprijzen geëxplodeerd, en de dienstverlening laat sterk te wensen over. Wat is er misgelopen?
Een vrijgemaakte energiemarkt heeft maar zin als er voldoende concurrentie is. Dat wil zeggen dat er veel kleine spelers zijn die met gelijke middelen strijden.
Geen concurrentie tussen de leveranciers
Uit cijfers van de VREG blijkt dat Electrabel voor elektriciteit een marktaandeel heeft van 67 % bij de eindafnemers, gevolgd door SPE en Nuon met respectievelijk een marktaandeel van 20% en 8%. Voor aardgas zien we een gelijkaardig verhaal: Electrabel heeft 71 % van de markt in handen, tegen 16 % voor SPE en 8 % voor Nuon. Terloops geven we mee dat de Europese Unie spreekt van een “dominante marktspeler” indien deze een marktaandeel van meer dan 25 à 37 % heeft.
Geen concurrentie tussen de producenten
Bij de energieproducenten zien de cijfers er nog slechter uit. Voor elektriciteit heeft Electrabel 80 % van de productie in handen. Distrigas heeft zelfs een marktaandeel van 88 % in de aanvoer van aardgas. Hierbij moet worden opgemerkt dat zowel Distrigas als Electrabel dochters zijn van het Franse SUEZ. Eén bedrijf heeft met andere woorden zowat onze hele productie- en aanvoercapaciteit in handen.
Elektriciteitscentrales
In de jaren 1960, 1970 en 1980 werden in ons land zeven kerncentrales en zeven steenkoolcentrales gebouwd. Hoewel men er van uitging dat die centrales 30 à 40 jaar zouden meegaan, werd beslist de centrales versneld af te schrijven op 20 jaar. De Belgische consument, die toen zijn leverancier nog niet vrij kon kiezen, betaalde op die manier één van de hoogste tarieven van Europa. Toen uiteindelijk de centrales waren afgeschreven heeft men nagelaten de prijzen te laten zakken.
Electrabel is nu haar staatsmonopolie wel kwijt, maar ze heeft nog steeds de volledig afgeschreven centrales in handen. De CREG heeft berekend dat de versnelde afschrijvingen het bedrijf tegen 2025 maar liefst 11,15 miljard euro zullen opleveren, een bedrag dat rechtmatig zou toekomen aan de gemeenschap.
De regering Verhofstadt I besliste om vanaf 2015 de kerncentrales te beginnen ontmantelen. De Belgische energieverbruiker betaalt al enkele jaren een bijdrage om die ontmanteling te bekostigen. De CD&V en Open VLD denken er nu aan om de sluiting van de centrales uit te stellen via een achterpoortje in de wet.
Prijszetting
Het is duidelijk dat SUEZ zowel horizontaal als verticaal in onze energiemarkt geïntegreerd is. Dit betekent dat ze zowel bij de producenten als bij de leveranciers over een quasi-monopolie beschikt. Bovendien bezit het bedrijf een meerderheid van de aandelen van de gastransporteur Fluxis en van het gasbedrijf Distrigas en een belangrijke blokkeringsminderheid in de elektriciteitstransporteur Elias en in de meeste distributiebeheerders.
Alleen al het risico op misbruik van deze machtspositie, door bijvoorbeeld prijsmanipulatie of het bemoeilijken van toegang tot de netten, is voldoende om nieuwe partijen ervan te weerhouden in nieuwe centrales te investeren of om activiteiten te ontplooien in België. Op die manier houdt het quasi-monopolie van SUEZ zichzelf in stand.
De dominante marktspeler beschikt over de mogelijkheid de prijs zelf te zetten. Dat het dat ook daadwerkelijk doet bleek bij de zware prijsstijging in oktober 2007 (tot 300 euro per gezin!), en bij de manier waarop Electrabel aankondigde het klimaatplan van de EU meteen door te rekenen aan de consument. Volgens de CREG, Test Aankoop en de Vereniging voor Steden en Gemeenten (VVSG) zijn de recente prijsstijgingen niet gebaseerd op objectieve argumenten, maar dienen ze enkel om de hoge winsten te vrijwaren. In 2008 gaat het door met dit misbruik, door bijvoorbeeld de wettelijk afgeschafte Eliaheffing te blijven aanrekenen aan de klanten.
De wet laat de minister van Economie nu al toe om maximumprijzen op te leggen voor de levering van energie. Dat geldt echter niet voor de groothandelprijzen die de producenten vragen. Op die manier kunnen maximumprijzen voor een pervers effect zorgen, door de verticale integratie van SUEZ. Het bedrijf kan als producent de prijs opdrijven die het vraagt aan leveranciers. Als de leveranciers gebonden zijn aan maximumprijzen, slinkt op die manier hun winstmarge, en zo kan SUEZ hen uiteindelijk uit de markt duwen en haar monopoliepositie als leverancier versterken.
Een kreupele scheidsrechter
De CREG tracht de prijzen te drukken door de nettarieven laag te houden. Verder heeft het geen enkele bevoegdheid om de factuur te drukken. Een voorstel van sp.a om de regulator effectief te laten reguleren, boetes te laten opleggen en de prijzen te laten controleren werd afgeschoten door de oranjeblauwe meerderheid. De Open VLD komt nu wel met een voorstel om CREG meer controlebevoegdheden te geven, maar laat meteen verstaan dat de bevoegdheden zich beperken tot het geven van advies.
Energiearmoede
De energiekosten nemen een alsmaar belangrijkere plaats in het budget van de consument. Hoewel de koopkracht van de gemiddelde en de hogere inkomens niet blijkt te dalen, komen de lagere inkomens in de problemen. Energie, voeding en huisvesting nemen een steeds grotere hap uit het budget. Honderdduizenden gezinnen kregen vorig jaar een ingebrekestelling van hun energieleverancier. Aan tienduizenden van hen moest een afbetalingsplan worden toegestaan.
Er doen zich heel wat problemen voor die vooral mensen in armoede treffen. Ze beschikken over onvoldoende informatie om een leverancier te kiezen, ze worden geconfronteerd met agressieve verkooptechnieken en misleidende informatie, de energiefacturen zijn erg onduidelijk en komen vaak zelfs te laat of zijn gewoonweg fout.
Sociale tarieven worden niet automatisch toegekend, en de aanvraag wordt bemoeilijkt door administratieve drempels.
De minimumverlening blijkt soms een lege doos te zijn: wanneer mensen te lang op 10 ampère leven kan de Lokale Adviescommissie die functie in de budgetmeter uitzetten. Men krijgt dan enkel nog stroom als men geld heeft om de meter op te laden. Bovendien worden de schulden die mensen opbouwen door het gebruik van de minimumlevering verrekend de volgende keer dat ze de meter opladen.
Als er problemen zijn kan men erg moeilijk terecht bij de leveranciers, laat staan dat men een schadevergoeding kan eisen. Extreem lange wachttijden aan de telefoon zorgen voor hoge facturen, er is een gebrek aan klantenkantoren en leveranciers reageren niet op brieven. Gemaakte afspraken om bijvoorbeeld facturen door te sturen of terug te bellen worden vaak niet nagekomen.
Als de klant anderzijds een vergissing maakt zal de leverancier vaak extra kosten aanrekenen. Eens iemand betalingsproblemen krijgt, vragen energieleveranciers al gauw een waarborg om hun dienstverlening verder te zetten. Die waarborg is vaak 3 tot 4 keer het bedrag van de tussentijdse facturen.
Het is duidelijk dat de klant, en zeker een klant die in armoede leeft, in een zwakke positie staat tegenover de energieleverancier. Daarenboven kan hij nergens met zijn klachten terecht: er bestaat geen ombudsdienst voor energie.
Mensen met een laag inkomen huren daarenboven vaak een slecht geïsoleerde woning. Op die manier worden ze extra bestraft: hun energiefactuur is beduidend hoger dan die van iemand met die zich een degelijke woning kan permitteren. Investeren in betere isolatie heeft weinig zin als de huurder zelf voor de kosten moet opdraaien.
animo eist actie
animo vindt dit niet langer kunnen. Electrabel maakt miljarden euro's winst dankzij onze centrales en het kan zijn monopoliepositie probleemloos handhaven. Ondertussen betalen de mensen steeds meer voor hun energie en leeft een alsmaar groeiende groep mensen in mensonwaardige omstandigheden.
Wij verzetten ons niet tegen de vrijmaking van de markt. Daar tegenover staat dan wel dat de concurrentie maximaal moet kunnen spelen, en dat de energiebedrijven hun sociale functie erkennen en vervullen.
De eisen van animo zijn:
* Als Electrabel de kerncentrales mag openhouden – waar we tegen zijn – hoort het ook hogere taxen te betalen op de winsten. Zij moeten meebetalen voor een goed energiebeleid. Het bedrijf heeft zijn huidige positie aan de belastingbetaler te danken. Het wordt dan ook tijd dat het zijn verplichtingen ten opzichte van de maatschappij opneemt.
* Een sterke regulator moet de mogelijkheid krijgen om zowel aan leveranciers als aan de producenten en de invoerders maximumprijzen op te leggen. Dit zolang er geen sprake is van een concurrentiële markt met kleine spelers. Zo’n regulator moet voldoende slagkracht hebben om de regels af te dwingen.
* De BTW op energie moet worden verlaagd van 21% naar 6%. Energie is immers geen luxeproduct!
* Het huidige pakket gratis elektriciteit moet behouden blijven, en worden uitgebreid naar aardgas. De energievoorziening mag nooit volledig worden afgesloten. Energie is een basisrecht!
* De steun via energiefondsen moet worden uitgebreid. Er moeten meer begunstigden en verhoogde tegemoetkomingen zijn, afhankelijk van het inkomen. Goedkope sociale tarieven moeten automatisch worden toegekend aan een brede groep mensen met een bescheiden inkomen.
* Een ombudsdienst voor energie komen moet kunnen tussenkomen in geschillen tussen een consument en een leverancier. Momenteel trekt de klant systematisch aan het kortste eind. De consument kan nergens terecht als er zich problemen voordoen.
Hoewel de discussie hier gaat over de koopkracht, mag ook het effect op het milieu niet vergeten worden. Uiteraard moet energiezuinigheid worden aangemoedigd. Maar dat mag ons niet tegenhouden om diegenen die het nodig hebben te ondersteunen: het gaat er niet om mensen meer energie te laten verbruiken, maar om iedereen toegang te geven tot het levensnoodzakelijk goed.
De Europese Unie besliste jaren geleden dat de energiemarkten in de deelstaten moesten worden vrijgemaakt. In Vlaanderen gebeurde dat op 1 juli 2003. Wallonië volgde vier jaar later, op 1 juli 2007. Sindsdien kan de consument vrij zijn energieleverancier kiezen.
Voordien kon men slechts terecht bij één leverancier. Voor de meeste Belgen was dat Electrabel. In bepaalde delen van Vlaanderen, zoals Limburg en delen van Antwerpen en West-Vlaanderen, waren dat de intercommunales. Een intercommunale is een samenwerking tussen verschillende gemeenten om de inwoners nutsvoorzieningen zoals water, gas, elektriciteit en kabeltelevisie aan te bieden .
Waarom liberaliseren?
Het doel van de liberalisering was eenvoudig: men geloofde dat als de consument zijn leverancier vrij kon kiezen, de concurrentie tussen de energiebedrijven zou zorgen voor een daling van de prijzen, een verbetering van de service en het aanbieden van meer consumentgerichte producten en diensten.
Spelers op de energiemarkt
· Energieleveranciers: verkopen energie aan de eindgebruiker, verzorgen een algemene dienstverlening en versturen de energiefacturen naar de klanten.
· Distributienetbeheerders: onderhouden en controleren de distributienetten die aardgas en elektriciteit tot bij de klant brengen. Sinds de vrijmaking van de energiemarkt vervullen de intercommunales de taak van distributienetbeheerder. Naast hun beheerstaken hebben ze een aantal openbare dienstverplichtingen zoals het leveren van een minimale energiehoeveelheid, het plaatsen van budgetmeters, het bevorderen van rationeel energieverbruik en het plaatsen en onderhouden van openbare verlichting.
· Transportnetbeheerders: zorgen voor het transport van aardgas en elektriciteit naar de distributienetwerken. Het transport van aardgas is in handen van Fluxis, het transport van elektriciteit gebeurt door Elias.
· Regulatoren: controleren of alle afspraken worden nageleefd. Het gaat om officiële instanties, hun bevoegdheden worden geregeld door de wetgevende macht. Op federaal niveau is de CREG bevoegd, op Vlaams niveau is er de VREG.
De vrijmaking van de energiemarkt geldt enkel voor de leveranciers. Aangezien België een wijdvertakt transport- en distributienet heeft zou het onzinnig en duur zijn daarnaast nog concurrerende netten aan te leggen. Om te voorkomen dat distributienetbeheerders dit natuurlijke monopolie misbruiken mogen ze niet optreden als leverancier op de energiemarkt.
Gevolgen voor de gemeenten
De gemeenten in Vlaanderen zijn verenigd in intercommunales. Deze intercommunales haalden in heel Vlaanderen aanzienlijke inkomsten door het rechtstreeks of onrechtstreeks, via een belangrijk aandeel in Electrabel aanbieden, van nutsvoorzieningen.
De gemeenten hebben door de vrijmaking van de energiemarkt hun energie-inkomsten drastisch zien dalen. Daarenboven kunnen de gemeenten en de OCMW's niet meer genieten van de voorkeurtarieven die ze zichzelf voordien konden toekennen.
De CREG schat de verliezen voor de Vlaamse gemeenten op ca. 350 miljoen euro op jaarbasis. Er werd een energieheffing ingevoerd – de Eliaheffing – om dat verlies deels te compenseren. Deze omstreden taks werd eind 2007 weer geschrapt, maar ze wordt tot op heden nog steeds (onterecht) gefactureerd door de leveranciers.
Factoren die de energiefactuur bepalen
Het totaalbedrag op de factuur van de eindverbruiker wordt bepaald door een aantal factoren:
· Energieproductie: de leveranciers produceren zelf energie, of kopen energie bij een producent. De kosten hiervan worden doorgerekend aan de klant.
· Verbruik door de klant: de consument betaalt een bepaalde prijs per kilowattuur (kWh) energie die hij verbruikt.
· Transport: de transportnetbeheerders voor elektriciteit en aardgas krijgen een vaste vergoeding voor hun diensten. Die bedragen worden vastgelegd door de CREG.
· Distributie: hetzelfde geldt voor de distributienetbeheerders. Ook die vergoedingen worden bepaald door de CREG.
· Overheid: ook de overheden pikken hun graantje mee via allerlei heffingen en belastingen. Opvallend is dat de verbruiker ook een bijdrage betaalt voor de ontmanteling van de kerncentrales.
Hoezo, concurrentie?
Tot zover de theorie. In de praktijk zijn de energieprijzen geëxplodeerd, en de dienstverlening laat sterk te wensen over. Wat is er misgelopen?
Een vrijgemaakte energiemarkt heeft maar zin als er voldoende concurrentie is. Dat wil zeggen dat er veel kleine spelers zijn die met gelijke middelen strijden.
Geen concurrentie tussen de leveranciers
Uit cijfers van de VREG blijkt dat Electrabel voor elektriciteit een marktaandeel heeft van 67 % bij de eindafnemers, gevolgd door SPE en Nuon met respectievelijk een marktaandeel van 20% en 8%. Voor aardgas zien we een gelijkaardig verhaal: Electrabel heeft 71 % van de markt in handen, tegen 16 % voor SPE en 8 % voor Nuon. Terloops geven we mee dat de Europese Unie spreekt van een “dominante marktspeler” indien deze een marktaandeel van meer dan 25 à 37 % heeft.
Geen concurrentie tussen de producenten
Bij de energieproducenten zien de cijfers er nog slechter uit. Voor elektriciteit heeft Electrabel 80 % van de productie in handen. Distrigas heeft zelfs een marktaandeel van 88 % in de aanvoer van aardgas. Hierbij moet worden opgemerkt dat zowel Distrigas als Electrabel dochters zijn van het Franse SUEZ. Eén bedrijf heeft met andere woorden zowat onze hele productie- en aanvoercapaciteit in handen.
Elektriciteitscentrales
In de jaren 1960, 1970 en 1980 werden in ons land zeven kerncentrales en zeven steenkoolcentrales gebouwd. Hoewel men er van uitging dat die centrales 30 à 40 jaar zouden meegaan, werd beslist de centrales versneld af te schrijven op 20 jaar. De Belgische consument, die toen zijn leverancier nog niet vrij kon kiezen, betaalde op die manier één van de hoogste tarieven van Europa. Toen uiteindelijk de centrales waren afgeschreven heeft men nagelaten de prijzen te laten zakken.
Electrabel is nu haar staatsmonopolie wel kwijt, maar ze heeft nog steeds de volledig afgeschreven centrales in handen. De CREG heeft berekend dat de versnelde afschrijvingen het bedrijf tegen 2025 maar liefst 11,15 miljard euro zullen opleveren, een bedrag dat rechtmatig zou toekomen aan de gemeenschap.
De regering Verhofstadt I besliste om vanaf 2015 de kerncentrales te beginnen ontmantelen. De Belgische energieverbruiker betaalt al enkele jaren een bijdrage om die ontmanteling te bekostigen. De CD&V en Open VLD denken er nu aan om de sluiting van de centrales uit te stellen via een achterpoortje in de wet.
Prijszetting
Het is duidelijk dat SUEZ zowel horizontaal als verticaal in onze energiemarkt geïntegreerd is. Dit betekent dat ze zowel bij de producenten als bij de leveranciers over een quasi-monopolie beschikt. Bovendien bezit het bedrijf een meerderheid van de aandelen van de gastransporteur Fluxis en van het gasbedrijf Distrigas en een belangrijke blokkeringsminderheid in de elektriciteitstransporteur Elias en in de meeste distributiebeheerders.
Alleen al het risico op misbruik van deze machtspositie, door bijvoorbeeld prijsmanipulatie of het bemoeilijken van toegang tot de netten, is voldoende om nieuwe partijen ervan te weerhouden in nieuwe centrales te investeren of om activiteiten te ontplooien in België. Op die manier houdt het quasi-monopolie van SUEZ zichzelf in stand.
De dominante marktspeler beschikt over de mogelijkheid de prijs zelf te zetten. Dat het dat ook daadwerkelijk doet bleek bij de zware prijsstijging in oktober 2007 (tot 300 euro per gezin!), en bij de manier waarop Electrabel aankondigde het klimaatplan van de EU meteen door te rekenen aan de consument. Volgens de CREG, Test Aankoop en de Vereniging voor Steden en Gemeenten (VVSG) zijn de recente prijsstijgingen niet gebaseerd op objectieve argumenten, maar dienen ze enkel om de hoge winsten te vrijwaren. In 2008 gaat het door met dit misbruik, door bijvoorbeeld de wettelijk afgeschafte Eliaheffing te blijven aanrekenen aan de klanten.
De wet laat de minister van Economie nu al toe om maximumprijzen op te leggen voor de levering van energie. Dat geldt echter niet voor de groothandelprijzen die de producenten vragen. Op die manier kunnen maximumprijzen voor een pervers effect zorgen, door de verticale integratie van SUEZ. Het bedrijf kan als producent de prijs opdrijven die het vraagt aan leveranciers. Als de leveranciers gebonden zijn aan maximumprijzen, slinkt op die manier hun winstmarge, en zo kan SUEZ hen uiteindelijk uit de markt duwen en haar monopoliepositie als leverancier versterken.
Een kreupele scheidsrechter
De CREG tracht de prijzen te drukken door de nettarieven laag te houden. Verder heeft het geen enkele bevoegdheid om de factuur te drukken. Een voorstel van sp.a om de regulator effectief te laten reguleren, boetes te laten opleggen en de prijzen te laten controleren werd afgeschoten door de oranjeblauwe meerderheid. De Open VLD komt nu wel met een voorstel om CREG meer controlebevoegdheden te geven, maar laat meteen verstaan dat de bevoegdheden zich beperken tot het geven van advies.
Energiearmoede
De energiekosten nemen een alsmaar belangrijkere plaats in het budget van de consument. Hoewel de koopkracht van de gemiddelde en de hogere inkomens niet blijkt te dalen, komen de lagere inkomens in de problemen. Energie, voeding en huisvesting nemen een steeds grotere hap uit het budget. Honderdduizenden gezinnen kregen vorig jaar een ingebrekestelling van hun energieleverancier. Aan tienduizenden van hen moest een afbetalingsplan worden toegestaan.
Er doen zich heel wat problemen voor die vooral mensen in armoede treffen. Ze beschikken over onvoldoende informatie om een leverancier te kiezen, ze worden geconfronteerd met agressieve verkooptechnieken en misleidende informatie, de energiefacturen zijn erg onduidelijk en komen vaak zelfs te laat of zijn gewoonweg fout.
Sociale tarieven worden niet automatisch toegekend, en de aanvraag wordt bemoeilijkt door administratieve drempels.
De minimumverlening blijkt soms een lege doos te zijn: wanneer mensen te lang op 10 ampère leven kan de Lokale Adviescommissie die functie in de budgetmeter uitzetten. Men krijgt dan enkel nog stroom als men geld heeft om de meter op te laden. Bovendien worden de schulden die mensen opbouwen door het gebruik van de minimumlevering verrekend de volgende keer dat ze de meter opladen.
Als er problemen zijn kan men erg moeilijk terecht bij de leveranciers, laat staan dat men een schadevergoeding kan eisen. Extreem lange wachttijden aan de telefoon zorgen voor hoge facturen, er is een gebrek aan klantenkantoren en leveranciers reageren niet op brieven. Gemaakte afspraken om bijvoorbeeld facturen door te sturen of terug te bellen worden vaak niet nagekomen.
Als de klant anderzijds een vergissing maakt zal de leverancier vaak extra kosten aanrekenen. Eens iemand betalingsproblemen krijgt, vragen energieleveranciers al gauw een waarborg om hun dienstverlening verder te zetten. Die waarborg is vaak 3 tot 4 keer het bedrag van de tussentijdse facturen.
Het is duidelijk dat de klant, en zeker een klant die in armoede leeft, in een zwakke positie staat tegenover de energieleverancier. Daarenboven kan hij nergens met zijn klachten terecht: er bestaat geen ombudsdienst voor energie.
Mensen met een laag inkomen huren daarenboven vaak een slecht geïsoleerde woning. Op die manier worden ze extra bestraft: hun energiefactuur is beduidend hoger dan die van iemand met die zich een degelijke woning kan permitteren. Investeren in betere isolatie heeft weinig zin als de huurder zelf voor de kosten moet opdraaien.
animo eist actie
animo vindt dit niet langer kunnen. Electrabel maakt miljarden euro's winst dankzij onze centrales en het kan zijn monopoliepositie probleemloos handhaven. Ondertussen betalen de mensen steeds meer voor hun energie en leeft een alsmaar groeiende groep mensen in mensonwaardige omstandigheden.
Wij verzetten ons niet tegen de vrijmaking van de markt. Daar tegenover staat dan wel dat de concurrentie maximaal moet kunnen spelen, en dat de energiebedrijven hun sociale functie erkennen en vervullen.
De eisen van animo zijn:
* Als Electrabel de kerncentrales mag openhouden – waar we tegen zijn – hoort het ook hogere taxen te betalen op de winsten. Zij moeten meebetalen voor een goed energiebeleid. Het bedrijf heeft zijn huidige positie aan de belastingbetaler te danken. Het wordt dan ook tijd dat het zijn verplichtingen ten opzichte van de maatschappij opneemt.
* Een sterke regulator moet de mogelijkheid krijgen om zowel aan leveranciers als aan de producenten en de invoerders maximumprijzen op te leggen. Dit zolang er geen sprake is van een concurrentiële markt met kleine spelers. Zo’n regulator moet voldoende slagkracht hebben om de regels af te dwingen.
* De BTW op energie moet worden verlaagd van 21% naar 6%. Energie is immers geen luxeproduct!
* Het huidige pakket gratis elektriciteit moet behouden blijven, en worden uitgebreid naar aardgas. De energievoorziening mag nooit volledig worden afgesloten. Energie is een basisrecht!
* De steun via energiefondsen moet worden uitgebreid. Er moeten meer begunstigden en verhoogde tegemoetkomingen zijn, afhankelijk van het inkomen. Goedkope sociale tarieven moeten automatisch worden toegekend aan een brede groep mensen met een bescheiden inkomen.
* Een ombudsdienst voor energie komen moet kunnen tussenkomen in geschillen tussen een consument en een leverancier. Momenteel trekt de klant systematisch aan het kortste eind. De consument kan nergens terecht als er zich problemen voordoen.
Hoewel de discussie hier gaat over de koopkracht, mag ook het effect op het milieu niet vergeten worden. Uiteraard moet energiezuinigheid worden aangemoedigd. Maar dat mag ons niet tegenhouden om diegenen die het nodig hebben te ondersteunen: het gaat er niet om mensen meer energie te laten verbruiken, maar om iedereen toegang te geven tot het levensnoodzakelijk goed.
maandag 10 maart 2008
Overwinning Spaanse socialisten
Met 99,8% van de stemmen geteld, halen de socialisten jammer genoeg geen absolute meerderheid. 43,72 %, geeft hen wel een duidelijke voorsprong op tegenstander Mariano Rajoy, van PP, die op 40,13% strandt. Beide partijen stijgen respectievelijk één en twee punten ten opzichte van hun resultaat in 2004.
Vrijdag dreigde ETA op het laatste moment de verkiezingen te zullen beheersen. In Mondragón, Baskenland vermoordde deze gewelddadige afscheidingsbeweging Isaías Carrasco, een vroegere lokaal mandataris van PSOE. Naar aanleiding van deze brutale actie lasten de meeste partijen de geplande afsluiting van hun verkiezingscampagnes af. Zowel PSOE als PP riepen op om massaal te gaan stemmen. Door haar stem uit te brengen kon het Spaanse volk bewijzen dat niet het geweld, maar de democratie zou overwinnen in Spanje. En daar is het land ook in geslaagd, gezien de ruimer dan verwachtte opkomst van meer dan drie kwart van de Spanjaarden.
De socialisten vreesden dat de aanslag de kiezers zou overtuigen om Zapatero de mislukte dialoog met ETA aan te rekenen en massaal voor PP zouden stemmen. Vanuit haar oppositiepositie bleef deze hameren op het zogezegd mislukken van het regeringsbeleid op het vlak van de bestrijding van het terrorisme, de migratiepolitiek en het veiligheidsbeleid. Daarnaast hield PP PSOE verantwoordelijk voor de vertraagde economische groei. Maar de kiezer besliste anders en zich liet bekoren door het verkiezingsprogramma van PSOE. Dat concentreerde zich op drie assen: ten eerste wil PSOE volledige tewerkstelling bereiken om het sociaal welzijn te garanderen. Ten tweede wil de partij een samenlevingsproject ontwikkelen dat de kwaliteit van de democratie moet garanderen en zich tevens richt tegen elke vorm van discriminatie. Als laatste wil PSOE van Spanje een van de modernste landen ter wereld maken, niet alleen omwille van haar economisch gewicht, maar vooral omwille van haar positionering ten aanzien van de actuele uitdagingen als de klimaatsverandering, infrastructuur en informatietechnologie.
Met 169 zetels (op 350) komt PSOE er 7 tekort om de meerderheid in het parlement te krijgen. Ze zullen dus coalities moeten aangaan met de kleinere partijen, zoals de meer gematigde Catalaanse onafhankelijkheidspartij CiU die net als het gematigde PNV evenveel zetels in de wacht sleept als in 2004. De grote verliezers van deze verkiezingen zijn de Izquierda Unida (Verenigd Links) en de meer radicale onafhankelijkheidspartijen. Opvallend is de winst voor de voormalige socialistische leider Rosa Díez die een zetel in het Congres wist te bemachtigen om van daaruit een verenigd Spanje te verdedigen.
Vrijdag dreigde ETA op het laatste moment de verkiezingen te zullen beheersen. In Mondragón, Baskenland vermoordde deze gewelddadige afscheidingsbeweging Isaías Carrasco, een vroegere lokaal mandataris van PSOE. Naar aanleiding van deze brutale actie lasten de meeste partijen de geplande afsluiting van hun verkiezingscampagnes af. Zowel PSOE als PP riepen op om massaal te gaan stemmen. Door haar stem uit te brengen kon het Spaanse volk bewijzen dat niet het geweld, maar de democratie zou overwinnen in Spanje. En daar is het land ook in geslaagd, gezien de ruimer dan verwachtte opkomst van meer dan drie kwart van de Spanjaarden.
De socialisten vreesden dat de aanslag de kiezers zou overtuigen om Zapatero de mislukte dialoog met ETA aan te rekenen en massaal voor PP zouden stemmen. Vanuit haar oppositiepositie bleef deze hameren op het zogezegd mislukken van het regeringsbeleid op het vlak van de bestrijding van het terrorisme, de migratiepolitiek en het veiligheidsbeleid. Daarnaast hield PP PSOE verantwoordelijk voor de vertraagde economische groei. Maar de kiezer besliste anders en zich liet bekoren door het verkiezingsprogramma van PSOE. Dat concentreerde zich op drie assen: ten eerste wil PSOE volledige tewerkstelling bereiken om het sociaal welzijn te garanderen. Ten tweede wil de partij een samenlevingsproject ontwikkelen dat de kwaliteit van de democratie moet garanderen en zich tevens richt tegen elke vorm van discriminatie. Als laatste wil PSOE van Spanje een van de modernste landen ter wereld maken, niet alleen omwille van haar economisch gewicht, maar vooral omwille van haar positionering ten aanzien van de actuele uitdagingen als de klimaatsverandering, infrastructuur en informatietechnologie.
Met 169 zetels (op 350) komt PSOE er 7 tekort om de meerderheid in het parlement te krijgen. Ze zullen dus coalities moeten aangaan met de kleinere partijen, zoals de meer gematigde Catalaanse onafhankelijkheidspartij CiU die net als het gematigde PNV evenveel zetels in de wacht sleept als in 2004. De grote verliezers van deze verkiezingen zijn de Izquierda Unida (Verenigd Links) en de meer radicale onafhankelijkheidspartijen. Opvallend is de winst voor de voormalige socialistische leider Rosa Díez die een zetel in het Congres wist te bemachtigen om van daaruit een verenigd Spanje te verdedigen.
dinsdag 4 maart 2008
15min gratis parkeren in Aalst
Voortaan kan je in Aalst 15 minuten gratis parkeren als je je parkeerschijf gebruikt. Je kan deze speciale parkeerschijf voor 1,- EUR kopen bij Parkingshop en later ook bij verschillende stadsdiensten.
Hoe vaak gebeurt het niet dat je snel een boodschap wil doen, maar bij het parkeren geplaagd wordt door de parkeermeters in de stad. Het vullen van de parkeermeter neemt vaak al evenveel tijd in beslag dan de boodschap op zich. De stad heeft hier nu een geschikte oplossing voor. Wanneer je een snelle boodschap wil doen zoals even naar de bank gaan, moet je parkeergeld betalen, zelfs al gaat het over luttele minuten. Een speciale parkeerschijf moet een oplossing bieden voor dit probleem. Deze schijf maakt het mogelijk dat de gebruiker niet hoeft te betalen gedurende 15 min. Deze aanpak bleek reeds een succes in andere centrumsteden. Nu voert ook Aalst dit systeem in.
Hoe te gebruiken? Op een kleine schijf wordt bovenaan het volledige uur ingesteld. De beginminuut wordt op een grote schijf onderaan links aangeduid. Aan de onderzijde rechts kan je vervolgens aflezen op welke minuut het gratis kwartier verstrijkt.
Voorlopig zal je de parkeerschijf enkel kunnen kopen in de Parkingshop, Beekveldstraat 31. Andere verkoopadressen zullen later meegedeeld worden.
Naast de parkeerschijf worden er nog enkele nieuwe parkeerkaarten in gebruik genomen. Zo zal er een parkeerkaart komen voor zorgverstrekkers. Dit zijn organisaties of personen die erkend zijn door het RIZIV. Ook dierenartsen komen in aanmerking om een speciale parkeerkaart aan te vragen. Aan het gebruik van deze kaarten zijn echter enkele gebruiksmodaliteiten verbonden. Zo worden er maximum 2 nummerplaten per kaart toegestaan. Het gebruik van de speciale parkeerkaart is verplicht in combinatie met een parkeerschijf waarvan de parkeerduur maximum 1 uur betreft. De schijf is voor 1 jaar geldig en zal 100,- EUR kosten.
Stoomleiding aan de Dender verdwijnt
Electrabel begint met de ontmanteling van de stilgelegde stoomleiding aan het jaagpad De Bilzen. De metalen buizensliert tussen de Dender en de pendelparking van het station is al lang een doorn in het oog van de Aalstenaar. Electrabel stopte met de productie van stoom en moet alle bovengrondse leidingen ontmantelen. De ondergrondse kunnen blijven liggen. Het verwijderen van de leiding naast het fietspad is een eerste reële stap in de verfraaiing van dit centrumgedeelte van de stad. Wegens de ontmanteling wordt de fiets- en wandelweg tussen de Zwarte Hoekbrug en de Sint-Annabrug van Aalst afgesloten tot het einde van de werken. Dat is gepland voor half april.
Crèche is ook open op zaterdag
Kinderdagverblijf Duimelot in Aalst is vanaf 1 april ook op zaterdag open. Het wordt de eerste zaterdagcrèche in Aalst.Steeds meer mensen moeten ook op zaterdag werken. Dat geldt bijvoorbeeld voor zelfstandige winkeliers, agenten, verplegers en zo meer. Voor die mensen was het in het weekend vaak behelpen. De oma's en opa's werden ingeschakeld of er werd een babysit gezocht. Voor hen blijft Duimelot aan de Oude Gentbaan voortaan een dag langer open.
Op dit moment screent men kandidaten om extra personeel in dienst te nemen. Het is de bedoeling dat alle ouders die in nood zitten er terechtkunnen, op voorwaarde dat ze het op voorhand laten weten. De opvang is er voor kinderen van 0 tot 3 jaar.
Duimelot zal bovendien ook tijdens de week elke dag een half uurtje langer opvang bieden. Om de meer flexibele opvang te kunnen aanbieden, komen er nieuwe begeleiders. De stad ontvangt daarvoor subsidies van Kind & Gezin.
Vroeger beschikte Aalst al over opvang van beperkte duur op zaterdagvoormiddag, maar dat bood geen oplossing voor mensen die de hele dag moesten werken. Bovendien moest per uur betaald worden, waardoor de rekening snel opliep. Nu biedt de Stad een degelijke oplossing. Bovendien zullen de ouders betalen volgens inkomen en gezinslast.
Gezellig tafelen in De Brug
Afgelopen maandag ging in ontmoetingshuis 'De Brug' het buurtrestaurant van start. Het restaurant staat onder de bevoegdheid van Harry De Jonghe. Harry is al twee jaar als leraar voor de koks werkzaam bij De Loods.
Voor het beheer van de cafetariafunctie in de Brug werden eerst concessies uitgeschreven maar dat was geen succes. De overname door de sociale instelling De Loods biedt nu heel wat kansen om van de Brug een écht volwaardig ontmoetingshuis voor de buurt te maken. De beheerraad Loods zag het als een perfecte aanvulling in hun opleiding van keuken- en bedieningspersoneel. Het sociaal restaurant blijft in de Alfred Nichelsstraat. Het eethuis in De Brug heeft eerder buurtfunctie.
Het restaurant De Brug is elke weekdag open van 11.30 tot 17.30uur. Er wordt een dagmenu aangeboden, naast een goed gevulde 'à la carte'. In de namiddag is er de mogelijkheid voor koffie met gebak of pannenkoeken.
Voor het beheer van de cafetariafunctie in de Brug werden eerst concessies uitgeschreven maar dat was geen succes. De overname door de sociale instelling De Loods biedt nu heel wat kansen om van de Brug een écht volwaardig ontmoetingshuis voor de buurt te maken. De beheerraad Loods zag het als een perfecte aanvulling in hun opleiding van keuken- en bedieningspersoneel. Het sociaal restaurant blijft in de Alfred Nichelsstraat. Het eethuis in De Brug heeft eerder buurtfunctie.
Het restaurant De Brug is elke weekdag open van 11.30 tot 17.30uur. Er wordt een dagmenu aangeboden, naast een goed gevulde 'à la carte'. In de namiddag is er de mogelijkheid voor koffie met gebak of pannenkoeken.
Abonneren op:
Posts (Atom)
